Loopend Vuurtje – Camino Portugues, 29 april – 17 mei 2019
Wandeldag 1: Porto – Villo do Conde (23 km)
Het belangrijkste van een pelgrimstocht is het eraan beginnen. Gewoon beginnen met dat waarvan je denkt of weet dar je dat wilt. Beginnen, ondanks of dankzij alles wat je daarvan kan weerhouden.
Iedereen in de groep is vanmorgen ruim op tijd bij het vroege ontbijt aanwezig. Vol adrenaline, vandaag gaan we echt beginnen!
En het begin blijkt goed. De route is prachtig, het strand staat in bloei, de zee is azuurblauw, het lopen gaat goed en de zon en wind zijn mooi met elkaar in balans. Onderweg wordt ons regelmatig een mooie tocht toegewenst, we voelen ons gezien en kijken onze ogen uit.
De wandeling loopt ontspannen, we nemen ruim tijd voor pauzes.
Geen haast, voet voor voet op weg naar Santiago. We zijn vandaag gewoon begonnen.
Beginnen
Kleine stappen zijn goed genoeg
Kleine stappen
Voet voor voet
Begin maar ergens
Begin hier
Adem on en uit, en uit en in
Dat is alles wat je hoeft te doen vandaag
Geen haast.
(Gedicht van Marije Hage)
Wandeldag 2: Villo do Conde – Sao Felix (20 km)
Zon, een klein beetje wind, gele pijlen, goed gezelschap en een mooie omgeving, wat meer heb je nodig?
Wandeldag 3: Sao Felix – Barcelos (22 km)
Het is vandaag de derde aaneensluitende dag dat wij een etappe van meer dan 20 km lopen. Best pittig, mede door de veelal harde ondergrond en de diverse klimmetjes. Spieren en voeten hebben het er best zwaar mee, de stemming lijdt er in het geheel niet onder.
En wat wil je ook, bij aankomst in Barcelos vallen wij met onze neus in de boter. Het grootste jaarfeest, het feest van de drie kruizen, is hier in volle gang. Kermis, bandjes, een jaarmarkt en een processie vallen ons in deze stad van de pelgrim en de gebraden haan, ten deel. De hele omgeving is uitgelopen. Wij, pelgrims, worden vanmiddag van harte uitgenodigd om het feest met deze mensen mee te vieren.
Een mooie ontmoeting met het een belangrijk moment in het leven van de mensen in deze stad. Even vergeten wij onze vermoeidheid en pijntjes, even zijn wij thuis tussen de Portugezen.
‘Ontmoeten is
Kijken en zien,
Luisteren en horen,
Verbazen en verwonderen.
Ontmoeten is een avontuur
Open staan voor de ander,
Open staan voor je omgeving.’
Wandeldag 4: Barcelos – Facha (26 km)
Vandaag lopen wij door een prachtig landelijk en groen stukje Portugal.
De brem staat in volle bloei, klaprozen staan langs de kant van de weg, we horen kikkers kwaken en in de verte zingt de hop zijn eigen naam.
De omgeving helpt ons steeds weer verder te willen en kunnen lopen. Ook al doen voeten, benen en heupen soms best wel pijn.
De etappe die wij lopen is 27 km lang. Een lange afstand. De zon en de warmte zijn fijn maar maken het soms wel extra zwaar.
Maar hoe heerlijk is het om dan aan te komen in het paradijsje van Han Geelen. De pijntjes en blaren zijn niet weg maar worden met zo’n aankomst wel snel even vergeten. We delen bij het welverdiende drankje de nieuwe herinneringen die wij vandaag samen hebben gemaakt. We kijken uit naar het diner waarvan wij de geuren al kunnen ruiken.
Wandeldag 5: Facha – Ponte de Lima – Facha (20 km)
Wij prijzen ons gelukkig met het prachtige weer dat wij tot nog toe hier hebben. Het is heerlijk om in lichte zomerkleding te lopen. En het is fijn om het landschap in de volle zon te ervaren.
Het mooie weer maakt ook dat het Portugese leven zich veelal buiten afspeelt.
In Ponte de Lina zitten de terrassen vol, de folklore-dansgroep heeft veel publiek, de marktkooplieden doen goede zaken en de brug over de Lima toont zich op zijn mooist.
En wij? Wij voelen ons welkom en voelen ons thuis.
Wij lopen vandaag langs groene paden, verkennen de stad Ponte de Lima en leren elkaar steeds beter kennen, zowel tijdens het lopen als tijdens pauzes.
Wandeldag 6: Ponte de Lima – Rubiaes (17 km)
Een prachtige route brengt ons vandaag hoger en hoger. Eerst over verharde paden, later over zandpaden en ten slotte over boomwortels en rotsen klimt elk van ons naar boven.
Ieder loopt, klimt en klautert in zijn/haar eigen tempo. Voetje voor voetje steeds verder omhoog.
Onderweg passeren wij het Cruz de fransescena, een Portugese equivalent van het Cruz de Ferro. Een punt waar je, om lichter verder te kunnen gaan, symbolisch iets van je bagage achter kunt laten. Een punt waar ik verdriet, hoop en verlangen voel van al die mensen die hier voor mij al even bewust hebben stil gestaan.
Met een tijdsverschil van ruim drie kwartier tussen de eersten en de laatsten bereikt elk van ons het hoogste punt. Met elkaar laten wij ons top-moment vastleggen.
Elk van ons heeft op zijn/haar eigen manier deze lastige klim zich eigen genaakt. Met elkaar delen wij deze top-ervaring.
Wandeldag 7: Rubiaes – Tui (24 km)
Jacobus is ons tot nog toe goed gezond. Ondanks de voorspellingen blijft het ook vandaag weer droog. Bij aangename temperaturen steken wij vanmiddag de grens net Spanje over.
We zullen ze missen: de vriendelijke Portugezen, de pastel de nata’s en de bacalhau.
We kijken uit naar de nieuwe ontmoetingen met en in Galicië.
Wandeldag 8: Tui – O Porrino (17 km)
In plaats van ‘Bom dia’ zegen wij vandaag ‘buenes tardes’. In de plaats van ‘obrigade’ komt ‘gracias’. En wij worden door de plaatselijke bevolking begroet met ‘buen camino’ in plaats van ‘bom caminho’. Kortom we zijn aangekomen in Galicië, de provincie waar in deze periode de natuur zich in duizend tinten fris groen toont.
Qua taal ben ik er blij mee dat wij nu in Spanje zijn, inmiddels ben ik in staat de Spanjaarden in hun eigen taal redelijk te volgen, iets wat mij in Portugal toch nog steeds niet lukt.
Qua weer stel ik mijn oordeel uit. Tijdens het wandelen hebben wij 10 minuten regen gehad. Tijdens het etappedrankje schijnt de zon weer even voluit.
Maar wat voor weer het ook is, wij ervaren de schoonheid van de natuur, ook als het regent, elke dag opnieuw.
‘van de zon leren om te warmen
van de wolken leren om te zweven
van de wind leren om impulsen te geven
van de vogels leren om hoogte te winnen
van de bomen leren om standvastig te zijn
van de bloemen leren om te schitteren
van de stenen leren om te blijven
van de struiken leren om in het voorjaar te vernieuwen
van de bladeren leren om in de herfst los te laten
van de storm hartstocht leren
van de regen leren te vervloeien
van de aarde leren ontvankelijk te zijn
van de maan leren te veranderen
van de sterren leren één onder velen te zijn
van de jaargetijden leren dat het leven telkens opnieuw begint’
Ute Latendorf
Wandeldag 9: O Porrino – Redondela (18 km)
De temperatuur is vandaag wat lager, de lucht is grijs, af en toe valt er wat regen en de wind is rustig. Mooi wandelweer, iets minder mooi voor de foto’s.
Het lopen, stijgend en dalen door Galicië, gaat mede daardoor vandaag vrij makkelijk. Het zweten blijft beperkt, verhitte hoofden zijn vandaag niet te zien.
We passeren het 100 km-punt, we lopen door Redondela en we drinken al halverwege de middaghet etappedrankje bij café Jumboli.
Ik geniet van de warme douche en schone kleren na afloop van de wandeling . Op het oog zulke gewone dingen, voor mij elke keer weer iets om mij prettig bij te voelen.
Wandeldag 10: Redondela – Pontevedra (16 km)
Groen, groener, groenst, dat zijn de woorden waarmee je onze route van vandaag kunt samenvatten. Een mooie etappe vol met soms venijnige klimmetjes en dito afdalingen.
Een etappe die wij na 20 km eindigen bij de Capela da Virxe Peregrina in Pontevedra.
Deze kapel is gewijd aan de vrouwelijke pelgrim, iets wat zeer bijzonder is. Van oudsher worden door de kerk slechts mannelijke pelgrims afgebeeld.
In deze kapel krijgen wij vandaag de zegen voor de rest van onze camino en voor een behouden aankomst in Santiago.
Nu komt het zeker goed!!
Wandeldag 11: Pontevedra – Caldas de Reis (21 km)
Onderweg ontmoeten wij steeds nieuwe en vaak ook weer dezelfde mensen. Al vanaf Portugal zien wij dagelijks de jonge Duitse moeder met haar twee kinderen van 2 en bijna 1 jaar. Anton uit München sprak ik voor het eerst in Ponte de Lima. Sindsdien spreek ik hem elke dag wel even. Een non, die het klooster recent verlaten heeft. Een Italiaanse vrijgezel die dagelijks druiven uitdeelde aan de vrouwen onderweg troffen wij tot eergisteren regelmatig. Gisteren zagen wij hem voor het laatst, hand in hand en intiem in gesprek met een hele jonge Duitse vrouw. Vandaag hebben wij hem niet meer gezien.
Met deze en andere pelgrims voelen wij ons steeds meer verbonden.
Maar vooral groeit de verbinding met elkaar. Steeds meer leren wij elkaar kennen. Steeds mooier vind ik het om te ervaren dat er in de groep zeer veel respect en openheid is voor en met elkaar.
Als Jan mij vandaag tijdens een pauze lachend opbiecht dat hij er van gedroomd heeft om ooit nog eens naast een reisleidster te mogen zitten, is het dan ook niet moeilijk om de stoel naast mij aan te bieden en om dit gedroomde moment op de gevoelige plaat vast te leggen😀.
Kortom, wij voelen ons samen en los van elkaar opgenomen in de lange stroom van pelgrims die voor en na ons hier hebben gelopen en zullen gaan lopen. Een mooie ervaring, waarbij de zon ons vandaag weer goed gezind is.
Het eindpunt van vandaag is bijzonder. Caldas del Reis staat bekend om de thermale bronnen. Samen met andere pelgrims dompelen wij onze voeten in het heerlijk warme en heilzame water.
Wandeldag 12: Caldas de Reis – Padron (19 km)
Padron is volgens de overleveringen, de enige plek op de camino’s waar Jacobus de Meerdere bij leven geweest is. Ongeveer 7 jaar heeft hij hier, na het sterven van Jezus, gepredikt. Na zijn marteldood in Jeruzalem is zijn lichaam, samen met twee van zijn volgelingen, vanaf Jaffa door een ‘gunstige wind’ in een boot naar wederom Padron gedreven om uiteindelijk in Santiago begraven te worden. En naar juist die plek zijn sinds ongeveer het jaar 1100 vele en vele pelgrims onderweg.
In de schaduw lopen wij vandaag naar deze voor de camino bijzondere plek.
In Padron aangekomen, bezoeken/beklimmen wij de
Monte do Santaguino, de berg waar Jacobus bij leven gepredikt zou hebben.
In de kerk zien wij de meerpaal waartegen zijn bootje tot stilstand zou zijn gekomen.
En vervolgens nemen wij als bewijs dat wij onder meer deze heilige plekken bezocht hebben een Pedronia in ontvangst.
Inmiddels is de temperatuur erg opgelopen, ruim 30 graden Celsius en geen zuchtje wind. Een mooi moment om het café van Don Pepe te bezoeken, een drankje te drinken en van hem een knuffel en kus, een Buen camino vanuit zijn hart, te ervaren.
Wandeldag 13: Padron – O Milladoiro (20 km)
De laatste fase van onze camino is aangebroken. Het aantal kilometers tot Santiago wordt snel minder. Te snel? Of precies snel genoeg?
War het antwoord voor een ieder ook is, vandaag zijn wij nog onderdeel van de camino.
Samen met de vele andere pelgrims verwonderen wij ons opnieuw over de kleuren van de bloemen, het geluid van de vogels en over de gastvrijheid van de mensen. Heel dicht staan wij bij het plattelandsleven van Galicië. We lopen door kleine boerengehuchtjes, horen hanen kraaien, zien kippen scharrelen en zien boerinnen zaaien en boeren op hun tractors rijden en de akkers besproeien. Bij een kerkje van een van deze dorpen krijgen wij een stempel van meneer pastoor.
Vandaag is het ook voor Galicische begrippen erg warm. Vanaf het middaguur is het 30-34 graden in de schaduw.
We ervaren dat lopen/klimmen in deze hitte veel energie vraagt. De kilometers tellen bij deze temperaturen naar het gevoel dubbel.
Dubbel genieten van de laatste kilometers van deze laatste volle wandeldag. Dubbel genieten van het welverdiende etappedrankje na afloop. Dubbel blij om na afloop van de wandeling af te douchen.
Santiago wij zijn er bijna klaar voor………morgen.
Wandeldag 14: O Milladoiro – Santiago de Compostela (8 km)
Ontroerd, blij en dankbaar bereiken wij vandaag in goede gezondheid en met zijn allen lopend de kathedraal van Santiago.
Vandaag vieren wij de aankomst, met elkaar en uitzwetend bij de pelgrimsmis.
Wandelen
Wie wandelt, wandelt nooit alleen.
altijd zijn er wel vogels, altijd de wind
of de waterstromen,
de bronnetjes soms
of passanten.
Altijd zijn er de bomen
en de wolken die je groeten
of de strakke blauwe hemel.
En de zijwegen en kruispunten
die vragen om een keuze.
Altijd zijn er je gedachten
die meetrekken als engelen
of als duivels, die je plagen.
Alleen wandelen bestaat niet.
Wandelen brengt je ook altijd weer
op je innerlijke weg
en brengt je thuis.
(Marinus van den Berg)
Santiago de Compostela: Verbinden en loslaten
De afgelopen 16 dagen hebben wij intensief met elkaar opgetrokken. Als onbekenden voor elkaar gingen wij van start, bij aankomst voelt de groep als een hechte pelgrimsfamilie. Altijd waren wij in elkaars nabijheid, ook al waren wij vanwege het tempo-verschil soms ruim een kilometer bij elkaar vandaan.
Nadat wij gisteren zijn aangekomen in Santiago start een nieuwe fase. Van pelgrim worden wij toeristen.
Er is voor iedereen alle ruimte om de stad op eigen gelegenheid te verkennen. De een gaat winkelen, de ander naar een museum, de derde wandelt van terras naar terras.
Zelf doe ik wat administratie en slenter ik wat door de stad.
Het is onwennig, iedereen maakt zich klaar om weer naar huis te gaan. Het is goed, vandaag laten wij elkaar en de camino weer langzaam los. Vanavond gaan wij met elkaar tapas eten. Morgen vliegt de groep weer terug naar huis.
‘Verbinden en loslaten, de hartslag van het leven.’
Lieve Boudewijn, Frits, Ali, Nelleke, Els, Anne-Mieke, Helma, Karin en Jan dank jullie wel voor jullie vertrouwen en voor deze mooie camino. Ik ben trots op elk van jullie: je hebt het gewoon gedaan, je hebt lopend, stapje voor stapje en in je eigen tempo, Santiago bereikt.
Marjon en Anne-Marie van Loopend Vuurtje bedankt dat ik deze groep voor en namens jullie mocht begeleiden.
