Een Pelgrimsroute van Zwarte Haan naar Hasselt.

Om een pelgrimsroute te lopen hoef je niet ver van huis te gaan. Je kunt in Nederland steeds meer Pelgrimspaden lopen. Het Jabikspaad is daar een voorbeeld van. Deze pelgrimsroute begint bij de Friese Waddenzee en eindigt in het centrum van Hasselt (Overijssel).  

Bij deze pelgrimsroute van 150 kilometer lang loop je vanaf het Noorden naar het Zuiden. Onderweg hoor je 4 ‘talen’ spreken: Het Bildts, het Fries, het Stellingwerfs en het Overijssels. Al lopend passer je bijzondere pelgrimsplekken, je ervaart gastvrijheid en de stempels liggen voor je klaar. 

Hieronder lees je over het Jabikspaad.

Algemene kenmerken

Karel de Grote zag het in een droom: via de sterren liep een rechtstreekse lijn van de Friese Waddenzee naar het Spaanse Galicië, waar de heilige Jacobus in Santiago de Compostella begraven ligt. Jaarlijks lopen vele duizenden pelgrims over de Camino in de richting van Santiago en Finisterre. Een pelgrimage die kan starten of eindigen met het Jabikspaad want ‘via de sterren loopt een rechtstreekse lijn van de Friese Waddenzee naar het Spaanse Santiago en Finisterre‘.

Het Jabikspaad is een grotendeels gemarkeerde wandelroute. De route start in Zwarte Haan, ook wel genoemd: Finisterre aan het Wad en eindigt in het hanzestadje Hasselt. Daar sluit de route aan op andere wegen in de richting van Santiago de Compostella en ‘het echte’ Finisterre.  

Onderweg passeer je al lopend of fietsend een diversiteit aan landschappen. Je komt onder meer over de Waddenzee-dijk, kilometers lang ervaar je de lange paden door het Friese klei-gebied, je loopt door de bossen van Oranjewoud en je ervaart het waterrijke Overijssel. Het jabikspaad brengt je  door aansprekende dorpjes en steden als Franeker, Leeuwarden, Stiens, Baard, Ried, Wolvega, Oldemarkt en Genemuiden.

Pelgrimeren is ‘wandelen met een plus’. Deze pelgrimstocht verbindt de magische Wadenzee met het aardse van de Friese klei en het waterige van Overijssel. Over de grond brengt deze route je op de weg naar Santiago. De weg die Karel de Grote al in de sterren heeft gedroomd….

De etappes en bijzonderheden

De route is ingedeeld in 20 etappes van 4 tot 10 kilometer per stuk. Je kunt in alle vrijheid zelf meerdere etappes samenvoegen om tot een daglengte te komen die jou past. 

In het noorden van Friesland kun je kiezen uit een west- of een oost-variant. Bij de west-variant loop je vanaf Sint Jacobiparochie via Franeker en Jorwert in zuidelijke richting. Bij de oost-route passeer je na Sint Jacobiparochie Oude Bildtzijl, Leeuwarden en Stiens. Beide routes komen in Irnsum, bij het monument ‘de Jirnsumer Moeting’ samen. 

De volledige route-informatie lees je in de route-gids die je digitaal kunt bestellen.

Bij de route hoort een stempelkaart. Bij in de routegids genoemde adressen ontvang je een stempel. Met je stempelkaart kun je gebruik maken van Friese refugio’s. Dat zijn kleine Friese kerken die op afspraak pelgrims de ruimte bieden om op een veldbed in de kerk te overnachten. 

In de routegids en onderweg lees je veel over de geschiedenis en over symbolen van de pelgrimstocht. Een van die symbolen is de wulk: een slakkenhuis  van betekenis. Een slakkenhuis dat onder meer staat voor balans, zwijgzaamheid en voor een hemels spoor. Een symbool dat is opgebouwd uit 3 lagen: het fysieke, het morele en het geestelijke. Een beeltenis dat je 150 km lang de weg zal wijzen. Op deze site lees je hierover meer. 

In 8 dagen is de route goed te lopen  (gemiddeld loop je dan 19 km per dag), overnachtingsplekken zijn op de route voldoende aanwezig. 

Heb je deze tijd, het geld of de ruimte niet of maar gedeeltelijk? Het is ook goed mogelijk om te kiezen voor dagetappes. Op diverse plekken kruist de route met OV (bus of trein). Let je er wel op dat diverse busverbindingen alleen rijden als je van tevoren belt? De OV-roputeplanner vertelt je meer. 

En voor de fietsers onder ons: het Jabikspaad heeft ook een route die per fiets kan worden afgelegd. De fietsroute is ongeveer 135 kilometer lang voert je langs dezelfde, voor verharde paden aangepaste, route. Meer info hierover is beschikbaar in de routegids.

Mijn ervaring met deze route

Op het Jabikspaad kun je je eerste stappen naar Santiago kunt zetten. En tegelijkertijd is het Jabikspaad een pelgrimstocht op zich. Ons eigen Sint Jacobiparochie voelt als Nederlands Santiago en onze eigen Zwarte Haan doet niet onder voor dat ver gelegen Finisterre.

Zelf heb Ik delen van deze route in beide vormen mogen ervaren: in 2016 was ik hier met mijn gezin om warm te lopen voor de camino. In 2018 heb ik hier een camino gelopen met een groep Nederlandse pelgrims. Ervaringen om nooit meer te vergeten.

Het Jabikspaad klopt aan alle kanten. De bewegwijzering, de kerkjes waar je onderweg kunt overnachten, het open landschap, het eindeloze gevoel van vrijheid en gastvrijheid…En nooit zal ik het vergeten: de weerspiegeling van de sterren in het stille water van de Waddenzee, het heeft iets magisch. 

En tegelijkertijd is het een route waarop je kunt worstelen met de elementen en met de vele verharde paden. Ik heb op deze route in 2016 veel tegenwind, zere voeten en regen ervaren. Heel blij waren wij met een spontaan aangeboden schuilplek in een boerenstal. Het kopje koffie kregen wij er gratis bij. In de zomer van 2018 was ik hier met zon, heel veel zon. Nog nooit heb ik zo kunnen genieten van een slokje water en een struik die een beetje schaduw gaf.

Een route die je terug bent naar het existentiële, sta jij er open voor? 

Een route waardoor je kennis kunt maken met de schoonheid van het op het eerste gezicht lege land, wanneer ga jij?

Zin om deze route te gaan lopen?

Heb jij zin om deze Pelgrimsroute te lopen? Wil jij meer over deze route lezen?

De website die bij het Jabikspaad hoort is informatief, Je vindt er informatie over het ontstaan van de route en vindt er updates. Ook lees je hoe je de routegids en de stempelkaart kunt bestellen.

Via deze link tref je een GPS-track aan (alleen beschikbaar voor de westelijke variant).

Wil je de route lopen en onderweg overnachten? Je kunt bij kerken, B&B’s, Vrienden op de fiets, campings en op andere plekken verblijven. Via deze link tref je een aantal mogelijke overnachtingsplekken aan.

Wil je meer weten over andere Pelgrimsroutes in Nederland? Via deze link tref je er een heel aantal aan.

Zin om een keer één dag of een aantal dagen mee te lopen over Nederlandse pelgrimswegen? Je bent welkom.