Camino in eigen land: Odulphuspad

Dag 1, 25 juli 2022: Aankomst in Warns, Sint Jacobsdag

Tijdens het schuren, vlechten, branden en kiezen (en delen) van persoonlijke teksten en symbolen, maken we op een ontspannen manier kennis met elkaar en met de plek waar we de komende dagen ons kamp hebben opgeslagen.

Ellen vertelt ons over een gedicht waardoor zij wordt geinspireerd. Ithaka, over de weg als doel.

‘Ithaka geeft je de mooie reis.
Was het er niet, dan was je nooit vertrokken’.

We hebben mooie gesprekken, er ontstaan als vanzelf samenwerkingen, de sfeer is vrolijk en gemoedelijk. In de wind en de zon word er aandachtig en hard gewerkt.

Op de achtergrond ruiken wij de geur van het eten dat door Kim bereidt wordt. Zij heeft voor ons de foodtruck meegenonen. Wij voelen ons in de watten gelegd.

Aan het eind van de middag leggen wij onze stokjes bij elkaar. Een diversiteit aan mensen, het toont zich in de foto. 

Onze reis is begonnen. Met dank aan Ellen die later over deze middag schrijft:

Het is net donker als in de avond de één na de ander het eigen tentje opzoekt. Tijd voor een welverdiende rustige nacht. Eén voor één gaan de lampen uit. Onze reis is begonnen.

Dag 2, 26 juli 2022, Refugium (Balk – Ruigahuizen – Oudemirdum, ong. 18 km)

Dit traject van de Camino Sint Odulphus heeft als titel Refugium, wat zoveel betekent als schuilplaats of veilige en vrije plek. De naam verwijst naar de gast-vrijheid van dit gebied.

Refugium is daarmee het thema voor dit traject dat langs een paar opvangplekken in Gaasterland gaat.

In Balk begint de etappe. Wij zijn er klaar voor en hebben er zin in.

Onder het toeziend oog van een prachtg paard lopen wij het 11-stedenstadje uit.

We volgen onderweg de bij de route horende knooppunten. Her en der zien wij ook de plaatjes van het Odulphuspad. Het bevestigd dat wij op de goede weg zitten.

Kenmerkend voor dit gebied zijn de vrijstaande klokkenstoelen. Vrijstaande klokkenstoelen werden vaak gebouwd omdat armere dorpen zich niet altijd een eenvoudig kerkgebouw of toren waarin de luidklok zou moeten hangen konder veroorloven. Bovendien was de ondergrond zacht en veenachtig, waardoor er met verzakking rekening gehouden moest worden.

Horeca is er onderweg niet. Maar wel een rustpunt, wij zijn er ‘Wolkom’.

De lunch wordt in de vrije natuur genoten. Een dikke boom geeft schaduw en steun. En tegelijkertijd is het een fijne plek om heel even je ogen dicht te kunnen doen…

Paddenstoelen staan in de berm. Ze wijzen naar de wildernius. Wij lopen naar Oudemirdum.

Het lopen gaat goed, de paden zijn afwisselend en rustig. Bruggen brengen ons naar de overkant, deze werd vroeger ook gebruikt door de scharenslijper.

Bij het bezoekerscentrum ‘Mar en Klif’ wacht ons een gastvrije ontvangst. We worden met open armen ontvangen, de stempel behorend bij deze etappe wordt met aandacht voor elk van ons gezet. 

Dag 3: 27 juli 2022: Tumulus (Oudemirdum -Rijs – Hemelum – Koudum, ong. 20 km)

De geuren van de door Kim vers gebakken pancakes maken mij wakker. De zon schijnt, de koffie is vers gezet, Hoogste tijd om mijn tent na een koude nacht open te ritsen. Een voor een hoor ik ook de anderen ontwaken. Rond 8 uur zit iedereen aan de goed gevulde ontbijttafel.

Met een teil met daarin de afwas lopen wij naar het camping-sanitair. Samen afwassen brengt verbinding en het is een mooie opwarmer voor de dag.

Met de ons inmiddels bekende vriendelijke en stipte taxichauffeurs laten wij ons naar Oudemirdum rijden. De weersvoorspellingen zijn goed, het door Kim verzorgde lunchpakket zit weer in onze rugzak. Maat ook anti-muggen crème worden meegenomen.  Voor ons ligt een nieuwe etappe. We hebben zin om het pad te vervolgen.

We lopen vandaag van Oudemirdum via het Rijsterbos en het dorpje met de mooie naam Hemelum naar Koudum. Dit keer lopen wij de etappe met de naam ‘Tumulus’.

In Zuidwest-Friesland zijn de zandgronden van Gaasterland het oudst. Zij zijn ontstaan tijdens de twee laatste ijstijden, Tijdens het Saalien (die tot plm 130.000 jaar geleden duurde) breidden ijskappen vanuit Scandinavie zich uit over een groot deel van Nederland. Gletsjers schuurden als bulldozers brede, diepe dalen uit, zoals het gebied waar nu de meren Heegermeer, Fluessen en Morra liggen. Bij Gaasterland stuwde de ijskap zand, leem en keien op tot hoge bulten van keileem. Deze heuvels gaven de naam aan dit traject: Tumulus!

Bij Tumulus
De waarde van ons leven wordt niet bepaald
door de hoogte tot waar het opklimt,
maar door de diepte tot waar het doordringt.

(Paul van den Bergh ‘uit: Stil zijn is ontmoeten’)

Iets minder soepel dan de eerste dag, de gelopen dagen zijn voelbaar in de benen, wordt er wederom heel ontspannen gelopen.

Mooi om te merken dat ‘aangekondigde’ beren op de weg er niet blijken te zijn. Geen muggen, geen teken en geen processierupsen. Maar wel een automatische robot-grasmaaier die ons bijna over de voeten maakt. En wel een groep fietsers op Duitsland die nog niet heel goed weten te sturen. En wel een bordje dat ons waarschuwt voor (een aantal van) ons?

Het brengt een lach op de gezichten.

En wat is het hier mooi. Het Rijsterbos met haar slingerpaden. Het prachtige Friese meer met de naam Fluessen. We lopen op de rand van water en land. 

Het boerenland is terug gegeven aan de natuur. 

Bloemen groeien hier tot in de hemel. 

Zeilboten kleuren de horizon.

Even ben ik teleurgesteld dat het mij bekende terras bij Galamadammen gesloten blijkt. De nieuwe bestemming past bij de gastvrijheid van de omgeving. Mijn teleurstelling is daarmee direct weg.

Koudum lopen wij via een park in. We zitten nog steeds op de goede weg.

Eindpunt van de etappe is de kerk van Koudum. Hij ligt er stralend (en gesloten) bij.

Maar dat de kerk gesloten is, vinden wij niet heel erg. Blij zijn we met het feit dat het café open is. In de schaduw van ‘Spoorzicht’ drinken wij ons etappedrankje. Dit keer met feestelijke keuzes, alhoewel de naam van het Belgische biertje ons niet veel goeds beloofd. Vlaamse humor, het smaakt goed.

De stempel van de route van vandaag, etappe 8 van het Odulphuspad, aanvaarden wij met dank. Onze stempelkaart is weer een stukje mooier.

Dag 4: 28 juli 2021:  Innundatis (Koudum – It Heidenskip – Gaastmeer, ong. 16 km)

Op 3 en 5 februari 1825 troffen ernstige dijkdoorbraken en overstromingen Friesland en met name het Heidenskip. De ‘wetterfloed’ (watersnoodramp) had een verwoestend effect op de polders rondom het Friese stadje Workum. Het was een ramp van ongekende omvang. Boeren probeerden hun koeien vanuit de polders in veiligheid te brengen. Dit was lastig want de landerijen stonden al voor zestig centimeter onder water. Terwijl men bezig was brak bij de vuurtoren van Workum, het ‘Toarntsje’, de zeedijk door. Spoedig brak ook de Aldedyk ten zuiden van Workum door waardoor het gebied 2.5 meter onder water kwam te staan. Het leed was niet meer te overzien. Er was een ramp van ongekende omvang ontstaan.

Het St.Odulphuspad voert ons vandaag door dit gebied en dit traject heeft daarom de naam ‘Inundatus’ gekregen. Dit betekent: ‘ondergelopen land’.

Een kleine bibiotheek in de berm van de weg nodigt uit om even plaats te nemen.

Het uizicht is prachtig, we lopen op de grens van water en land. Her lopen wij onze zelf gevonden route, misschien nog wel mooier dan het gebaande pad.

De afgelopen twee wandeldagen heeft Jan de wandelingen mede-begeleidt. Fijn om vandaag zelf weer de hele dag met de groep mee te kunnen lopen. Het samen lopen doet ook mij veel goed.

De groep is op deze vierde dag helemaal in balans. Ieder loopt haar eigen tempo, ook de stiltes zijn zeer ontspannen.

De route is mooi en zit vol verrassingen.

De bermbloemen zijn ons publiek, ze juichen ons steeds verder en verder.

En onverwacht staat midden in een weiland de koffie voor ons klaar.

Door een schipper worden we met het voetveer met de zeer passende naam ‘lt oerset’ naar de overzijde van het water gebracht.

Het heen en weer
Nooit
krijgt zij
het heen en weer
de baas van ‘t veer

Zij kent
haar pont, haar schip
kortste route van
zijn vaart:

Van wal naar oever
van oever
naar wal, de oversteek
telkenmale weer

Zij kent
de mensen
onderweg
naar werk, huis

de ruis
van het water
van boeg
van ‘t schuimspoor

Zij gaat door
-het varen nimmer moe-
krijgt blijkbaar nooit
het heen en weer.
(Harry C.A. Daudt)

Nog 1700 meter lopen  naar het café. Ongemerkt gaat het tempo van de groep omhoog…

En dan zijn we er ‘opeens’. In de volle zon bereiken wij het eindpunt van deze wandelreis. Aan het vaarwater van Gaastmeer staat op het overvolle terras van ‘D’alde Herberch’ onze tafel voor ons klaar. 

We proosten op het mooie Friesland en op elkaar. En tot mijn ontroering hoor ik hele mooie en persoonlijke reacties op deze reis en op mijn rol daarin.

Om een pelgrimsroute te lopen hoef je niet ver van huis te gaan. Je kunt in Nederland steeds meer Pelgrimspaden lopen. Het St. Odulphuspad is daar een voorbeeld van. Deze route start je als Novice (nieuweling) bij de Martinikerk in het Friese Bolsward. De laatste etappe, deze heeft de naam Presbyter (ouderling of priester), brengt je terug bij je beginpunt, de Martinikerk van Bolsward.

Het St. Odulphuspad is een hedendaagse pelgrimstocht van ruim 260 kilometer. Deze route biedt je een pad om ‘op weg’ te zijn en een kans om stil te staan bij wat echt belangrijk is in je leven. En dat is wat wij ook deze keer hebben ervaren.

Ultreia en oant sjen. 

Zin om ook een keer mee te lopen? Meerdaagse mogelijkheden vind je hier.

Meer lezen over het Odulhuspad? Klik dan op deze link.